matica Архиве - Medpcelarskimagazin

Radoslav Stupar-Smisao tj. svrha Termodaske

HONEYBEEKEEPINGMAGAZINE Medpčelarskimagazin/početna Kontakt Košnice Ivanić MEDPCELARSKIMAGAZIN.MVBYTE.COM PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više radoslav stupar Smisao tj. svrha Termodaske Premijera teksta Smisao tj. svrha Termodaske Sposobnost pčele da nakuplja masno tkivo tj. sposobnost društva da preko legla PRETAČE masno tkivo u med a onda med ponovo preko legla u masno tkivo, mu omogućava da reaguje na sve promjene u prirodi, koristeći istu tj. da se pretakanjem pomenutog masnog tkiva pripremi za zimu i da je preživi. Pčelareći obraćamo u prvoj liniji pažnju na društvo gledajuci u njemu jedan organizam, a njegujuci ga kroz pčelarsku sezonu, podržavamo njegov prirodni način života. Piše Radoslav Stupar E kad kažemo prirodni način života, ne možemo više mimo plodista tj. mimo funkcije istog u prirodnom staništu.. Iz gore pomenutih redova vidimo da društvo kako godina prolazi reaguje ne razmišljajući jer inteligencija pčele se najvećim delom izražava urodjenom reakcijom. Reagujući društvo opšti sa prirodom i ovisno o dobu godine, pretače hranu preko legla u masno tkivo i obrnuto. Direktno od uspeha ovog pretakanja ovisi i masnoća buduće pčele a od izražaja iste tj. količine masnog tkiva zavisi i njena snaga. Znači što je jedinka masnija to je vitalnija. Onda iz ovog proizilazi da je definicija jakog društva kratka i jasna: što veći broj što masnijih pčela. Prirodno stanište zbog svoje prostorne ograničenosti, omogućava društvu “proizvodnju” masnih pčela uz povoljnu mikro klimu, istovremeno dozvoljavajući pojave svih onih željenih osobina, koje u današnjem pčelarstvu ne dolaze do izražaja. Ne dolaze do izražaja zbog prevelikog plodišta koje pčelar permanentno povećava. Ove osobine se definišu kroz higijensko ponašanje društva koje se opet izražava kroz intenzivniju njegu legla, čišćenje ćelija, čišenje površina u i oko plodišta kao i medjusobno čiscenje. Pomenuto higijensko ponašanje društva dolazi do izražaja i u borbi društva protiv varoe, napadajući je u ćeliji ili na pčeli kao i otvaranjem i ponovnim zatvaranjem ćelija. Rezultat prirodnog staništa je zdrava i vitalna pčela, spremna za opštenje sa prirodom. U prirodnom staništu društvo pokrećući leglo počinje pretakanje zimskih zaliha hrane preko njege legla u mladu pčelu, što je prvi stepen pretakanja.Velike količine polena po unosu u stanište budu deponovane i kroz taj unos u prvom momentu matica bude blokirana. Ali opet zbog svoje prostorne ograničenosti u sledećem periodu, prirodno stanište omogućava matici postizanje dominacije u plodištu kroz pojačano zaleganje. Onda ova dominacija matice u ovisnosti od količine pojave nektara u prirodi, reguliše pomenutu količinu polena u plodištu trajno. Znači zbog nedostatka mesta u plodištu tj. u prirodnom staništu, uneseni polen više ne bude odložen trajno, već po potrebi unešen i trošen .Izlaskom više generacija pčela, postiže se “višak” pčela, a pošto ovaj “višak” pčela društvu vise nije potreban u plodištu, ovo stanje slobode onda podstiče kako nakupljanje masnog tkiva tako i pojavu higijenskog ponašanja društva. Nakupljanje masnog tkiva kod ovih “slobodnih” mladih pčela je drugi stepen pretakanja a rezultat su masne pčele. Znači, zbog prostorne ograničenosti plodišta u prirodnom staništu , pojavljuju se “slobodne” pčela, koje onda postaju masne proljetne pčele. Čitav ovaj proces pretakanja i proizvodnje masne pčele, opet zbog prostorne ograničenosti prirodnog staništa bude obavljen brzo tj. prije ili uoči neke obilnije paše u proljece.Drugim rečima, pojava masnih pčela je u ovom momentu moguća samo zato što niko ne proširuje plodište, gde bi pomenuto masno tkivo bilo potrošeno forsiranjem legla a ne akumulirano. Znači, opet zbog ograničenosti prostora prirodno stanište omogućava društvu brz proljetnji razvoj jer se ne radi o velikom broju jedinki koje društvo čine tj. koje moraju postati masne.Tim je ovo društvo nakon nakupljanja masnog tkiva tj. pojave odredjenog broja masnih pčela spremno za zadnju fazu a to je rojenje.Pojavom paše društvo zatrpava maticu tj. plodište nektarom i polenom, praveći pergu, da bi po rojenju mlada matica imala spremno plodiste za formiranje novog društva.Kroz proizvodnju masnih pčela u predhodnom periodu, prirodno stanište je omogućilo roju dobar start na novoj lokaciji jer je dobar dio tih masnih pčela u sastavu roja koji ako je kvalitetan izgleda ovako:“3 kg tezak roj sadrzi 1 kg pcela, 1 kg meda i 1 kg masnog tkiva.“ Cilj prirode je da društvo napuni staro stanište medom i pergom, odgoji masne pčele, ostavi mladom društvu dobro odgojeno leglo i matičnjake i izroji se. Cilj pčelara je da društvo prije pojave nektara u prirodi uzgoji što veći broj masnih pčela, da iste unesu velike količine nektara, odgoje kvalitetno leglo i da se ne izroje. Da bi pčelar pomenute ciljeve postigao, potrebna mu je zdrava i vitalna pčela tj. brojno društvo sastavljeno od masnih pčela kao i simulacija funkcije plodišta iz prirodnog staništa .E tu ne možemo mimo termo daske.Korištenjem termodaske smo u stanju od svake košnice u svako godišnje doba kreirati plodiste kod bilo koje rase pčela, uzimajući u obzir njene potrebe u datom trenutku. Plodište kreiramo po uzoru na prirodno stanište tj. njegovu zapreminu prilagodjavamo termodaskama snazi društva tj. matice . Onda nam odnos snage matice i količine polena u plodištu služe za uvid u stanje društva i upućuje nas na sledeće korake pri radu sa društvom. Matičnom rešetkom vršimo podelu prirodnog staništa odvajajući med od legla, tim postupkom a uz opet termodaske postižemo kompaktnost legla. Ova kompaktnost legla onda omogućava održavanje povoljne mikro klime u plodištu, čiji je rezultat dobro odgojeno leglo tj. dobro odgojena pčela. Da bi za razliku od društva u prirodi postigli veći broj masnih jedinki u proljeće, njegujemo društvo prihranjujući ga po završetku pčelarske godine. Termodaske društvo izoluju tj. štite ga kako od hladnoće tako i od toplote i time omogućavaju pomenutu povoljnu mikro klimu u plodištu i tokom ljeta. Ovom njegom i prihranom omogucavamo društvu, optimalne uslove pri razvoju. Onda ovaj optimum garantuje velik broj zimskih pčela a to je ujedno zadnji i treći stepen pretakanja. Znači, na ovom mestu govorimo o zimskim pčelama a ne o masnim. Zašto, kada govorim o masnim pčelama mislim na one pčele koje se tokom godine mogu pojaviti u društvu ovisno na koji način pčelar pčelari jer su eventualno prvo slobodne a mogu uslovno postati masne. Slobodne su do momenta dok društvu ne zatrebaju a to je najkasnije sledeća paša.

SAMIR OMEROVIĆ-ŽIVOT PČELA BRDSKOPLANINSKIH PODRUČJA BiH (FEBRUAR-APRIL)

HONEYBEEKEEPINGMAGAZINE Medpčelarskimagazin/početna Kontakt Košnice Ivanić MEDPCELARSKIMAGAZIN.MVBYTE.COM PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više SAMIR OMEROVIĆ ŽIVOT PČELA BRDSKOPLANINSKIH PODRUČJA BiH (FEBRUAR-APRIL) ŽIVOT PČELA BRDSKOPLANINSKIH PODRUČJA BiH (FEBRUAR-APRIL)“ Obzirom na česte upite mlađih kolega , šta i kako raditi tokom februara mjeseca a shodno svim mojim mnogobrojnim objavama , probaću da u ovom postu opišem svoja zapažanja i svoju pčelarsku praksu koja se prije svega odnosi na iskustva u brdskoplaninskim područjima iznad 800 mnv u kojima pčelarim . To je pojas šuma Bukve i jele sa ili bez smrče , padinski položaj okrenut jugu i jugoistoku iznad kojeg se uzdiže jedna od najvećih planina Vranica 2107 mnv . Kao temelj objašnjenja šta i kako a obzirom na praktični smisao objave vezaću se na objašnjenja razvoja pčela i uporednog cvjetanja medonosnog bilja kao glavnog pokretača sveukupnog života pčelinjih društava . A neću ni pominjati sta smo to trebali uraditi još u avgustu prošle godine pa sve do sad , uradili smo što smo uradili , sad trebamo raditi dalje, podržavati , sanirati posljedice , unapređivati itd … Piše Samir Omerović Za pčele kontinentalnih područja , brdsko-planinskih regiona BiH, februar mjesec ujedno predstavlja kraj prve polovine pčelinjeg zimskog perioda ( ne kalendarskog) , kada se iz dana u dan sve više i više počinje buditi instinkt obnove pčelinjeg društva. Pčele uglavnom obave prve velike pročisne izlete u drugoj polovini januara, a već se tokom februara pojavljuju i prve biljke šumske-proljetnice ( nerijetko su tu Erica carnea – crnjuša, Galanthus nivalis – visibaba, Leucojum vernum – drijemovac, Crocus neapolitanus – šafran, Corylus avellana – lijeska, Cornus mas – drijen, Viscum album – imela, Helleborus odorus – kukurijek, Primula vulgaris – jagorčevina, Eranthis hyemalis – ozimica, …) koje na osunčanim i kamenitijim položajima počinju stidljivo otvarati cvjetove i obezbjeđivati prve količine prijeko potrebnog polena i nektara za pčelinja društva. Karakteristično za sve rane proljetnice , rane medonosne biljne vrste jeste da su uglavnom zastupljene na nezaklonjenim položajima svijetlih i toplijih pojasa hrastovo grabovih i bukovih šuma kontinentalnog područja i naročito svih njihovih degradacionih oblika, uz rubove šuma, šumskim čistinama i slično gdje im okolna vegetacija visočijeg drveća pruža adekvatnu zaštitu od mrazeva. U takvim uslovima koristeći sunčevu inslocaiju i dobre uslove zemljišta ove biljke vrlo rano počinju sa cvjetanjem i obezbjeđuju pčelama prvu prijeko potrebnu pčelinju pašu. Idući iz dana u dan u februaru mjesecu dani su sve duži, sunce visočije a sve češći su naleti toplijih južnih strujanja zraka koji nadvladavaju hladne struje sjevera. Sunce je svakim danom visočije i pod oštrijim uglom obasjava naš pčelinjak pri čemu se i toplotni i svjetlosni efekti na pčelinjak značajno pojačajavaju. Kada su pčelinjaci još smješteni na toplijim osunčanim ekspozicijama bez zasjena prirodnog ili vještačkog porijekla, pčele značajno iskoriste podnevni dio dana u korištenju prve februarske-polenske paše.Pozicija pčelinjaka u odnosu na osunčanost u zimskom periodu je od vitalnog značaja za razvoj pčelinjih društava i iskorišćenje rane februarske polenske paše. Naime februar mjesec je vrlo kolebljiv po temperaturama pa čak i kad imamo toplija južna strujanja zraka ili lijep i sunčan dan koji stvara povoljnu temperaturu za cvjetanje prvih biljaka proljetnica vrlo je bitno gdje se pčelinjak nalazi. Ukoliko je pčelinjak smješten na toplijim ekspozicijama (prisojne strane ekspozicija S, SE, E i SW) i ako su leta košnica okrenuta jugu, u i oko pčelinjaka vladaće povoljni temperaturni efekti koji će dozvoliti pčelama izlazak i korištenje pčelinje paše. Suprotno uslovi temperature na pčelinjacima hladnijih ekspozicija biće lošiji do te mjere da će pčele ili vrlo malo izlaziti i koristiti ranu polensku pašu ili neće nikako izlaziti. Ovo je vrlo bitna činjenica koja se prilikom osnivanja pčelinjaka mora obavezno uzeti u obzir. Ukoliko se pčelinjak nalazi ne samo na hladnijim ekspozicijama slabije osunčanosti već i na toplijim ekspozicijama ali u zasjeni bilo kakvog prirodnog ili vještačkog objekta značajno će manje biti u uslovima povoljne temperature i osunčanosti da iskoristi pčelinju polensku pašu. Temperatura zraka na osunčanim pčelinjacima može i po nekoliko Cº biti visočija od temperature zasjenjenih pčelinjaka. Tih nekoliko stepeni u i onako minimalnim temeparaturama koje vladaju u februaru mjesecu i obezbjeđuju cvjetanje prvih proljetnica značajno utiče na vrijeme provedeno u korištenju polenske paše od strane pčela . Taj vremenski raspon u toku dana korištenja rane polenske paše je vrlo bitan za sveukupni razvoj pčelinjih društava. Pčelinja društva na pčelinjku koji je na toplijim ekspozicijama, nezasjenjen, značajan dio dana iskoriste na skupljanju polena i nektara sa prvih biljaka proljetnica. ( Pri tome morate imati u vidu činjenicu da rana polenska pčelinja paša uglavnom u najvećem dijelu pčelama obezbjeđuje polen i vrlo skromne količine nektara ). To je tako i to ne možete izmjeniti , izuzev slučaja kada se pčelinjaci nalaze u području gdje imamo veliku zastupljenost Erica carnea – zimocvijeta i uz povoljne uslove mogu sakupiti i lijepe količine nektara . Ova biljka je blagodat za pčelinja društva u neposrednoj blizini gdje je već ima tokom ranog proljetnog aspekta i pruža velike mogućnosti dobrog razvoja pčelinjih društava . Erica carnea – crnjuša je zimzeleni grm do 50-tak cm visine uspravnih ili puzavih stabljika i lakhko lomljivih grana. Ima vrlo dobro razvijen korijenov sistem i odlično veže zemljište. Jednodoma je entomofilna i izrazito kalcifilna vrsta. Razmnožava se dobro sjemenom ali i vegetivnim putem. Jedna je od najranijih vrsta po cvjetanju naših krajeva, nerijetko u nešto toplijim periodima nekih zima počinje sa cvjetanjem već krajem januara mjeseca. Najviše je rsprostranjena u bazifilnim šumama crnog i bijelog bora, bora krivulja i često u crnograbovim šumama unutar pojasa hrastovih šuma. Izrazita je kalcifilna vrsta ali se sem na krečnjaku i dolomitu javlja i na serpentinu, gdje prekriva velike površine. Što se tiče visinskog dijapazona rasprostranjenja ide i do 2000 m.n.v. Prema našim autorima (Šimić.,Momirovski.,Ćerimagić., i Sitarić.,) u povoljnim uslovima toplote i vlažnosti zemljišta može da izluči značajnu količinu nektara ( skala 1 do 4) u grupi 3 i polena 1 grupa (skali od 1 do 3).Obzirom da počinje vrlo rano da cvjeta već početkom februara mjeseca i da je široko rasprostranjena u brdsko-planinskim područjima BiH

Spermoteka matice Apis melífera

HONEYBEEKEEPINGMAGAZINE Medpčelarskimagazin/početna Kontakt Košnice Ivanić MEDPCELARSKIMAGAZIN.MVBYTE.COM PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više DRAGAN RADANOVIĆ Spermoteka matice Apis melífera Seksualni život matice 8 deo Spermoteka matice Apis melífera Seksualni život matice 8 deo Spermoteka matice Apis melífera je organ zadužen za reprodukciju. Proces reprodukcije počinje oplodnjom, kako bi matice primile spermu različitih trutova , zbog njihovog poliandričnog ponašanja (parenje sa više mužjaka). Završava se kada se vrati u košnicu koju više neće nikada napustiti osim u slučaju rojenja (neki autori tvrde da matica više puta izlazi iz košnice na parenje). Polno zrela MATICA postaje 21. dan, a na oplodnju s trutovima izleće 22.-24. dana. Oplodnja sezbiva u vazduhu na visini od 10 do 30 metara. Spermu trutova matica sprema u spermoteku i iznje matica oplođuje jajašca prilikom nošenja. Reprodukcija zahteva direktnu interakciju između sperme i jajašca, te između molekula koji čine mušku semenu tekućinu i žlezdanih i epitelnih stanica u ženskim reproduktivnim organima. Reroduktivni trakt matice medonosne pčele ( Apis mellifera ) podeljen je na gornji i donji deo. Gornji deo sadrži jajnike i jajovode, dok donji deo sadrži organ za skladištenje sperme (spermatheca), pomoćne žlezde i genitalije. Upravljanje spermom (čuvanje, održavanje i oslobađanje iz skladištenja) i oplodnja se dešavaju u donjem reproduktivnom traktu matice . Uprkos važnoj ulozi koju skladištenje sperme igra u reprodukciji, molekularni mehanizmi pomoću kojih se spermatozoidi održavaju u održivom stanju unutar ženskih spermateka ostaju nepoznati. Matica mora pohraniti dovoljno sperme da oplodi jajašca koje proizvodi u jajnicima. Osim toga, mora STALNO održavati visoku stopu proizvodnje jaja, jer MORA položiti i do 1.500-2.000 jaja dnevno u sezoni snažne opskrbe hranom. Zdrava i kondiciono spremna, matica je sposobna da skladišti i održava spermatozoide trutova u životu i dobrom stanju u njenoj spermoteci skoro do kraja života. Spermoteka Apis mellifera Spermoteka je organ za skladištenje sperme, uobičajen u reproduktivnom sistemu mnogih insekata i drugih beskičmenjaka. Isto tako, kod Apis melífera samo su matice opremljene ovim organom, budući da su funkcionalne. S druge strane, kod pčela radilica je vestigijalan, odnosno imaju ga u nefunkcionalnom, rudimentalnom obliku, iako se može razvijati prema potrebi. Nalazi se u abdomenu, u obliku je kugle, spojen je sa jajovodom. Ima više od jednog milimetra u prečniku, a zid se sastoji od sloja epitelnih ćelija okruženih gustom mrežom finih traheja podržanih površinom zida na kojoj se nalaze žlezde. Posebni fiziološki uslovi omogućavaju da se spermatozoid sačuva godinama u stanju mirovanja, sa vrlo niskim metabolizmom, održavajući svoju sposobnost oplodnje. Spermatozoidi trutova dobijaju potreban kiseonik i hranljive materije u spermoteci tako da su uvek spremi za aktiviranje i migraciju sperme. Spermoteka se satoji od velikog broja različitih proteina i drugih elemenata odgovornih za održavanje vitalnosti sperme, koji djeluju na različite načine. Kao antioksidativni enzimi, uključeni u energetski metabolizam, supstance sposobne da smanje brzinu metabolizma ili zaštite spermu od potencijalnih hemijskih ili infektivnih oštećenja. Kako matica stari, ona će početi da polaže manje oplođenih jaja, proizvodeći više trutova i manje pčela radilica .Zbog degeneracije ćelija zida spermoteke koja može negativno uticati na spermatozoide, tada pčelinje društvo odlučuje da je došlo vreme za zamenu stare matice. Ekološki stresori, kao što su široko korišteni pesticidi, snažno utiču na reproduktivni potencijal kao i na genetsku raznolikost . Izloženost ovim hemikalijama može dovesti do zdravstvenih problema u pčelinjem društvu čak i na subletalnim nivoima Na primjer, izlaganje fipronilu od 0,1 μg/L narušava plodnost trutova i ima štetne posledice po reproduktivni potencijal matica ( Kairo et al., 2016. ). Temperatura takođe može biti ekološki stresor koji utiče na reproduktivni potencijal. Na primer, tokom otpreme matica pčelarima, kada su matice izložene ekstremnim temperaturama (<8°C i >40°C), smrtnost sperme pohranjene u spermateci je 50% ili više ( Pettis et al., 2016 ).e i na kraju da zaključimo, od stanja spermoteke zavisi da li je veliki dnevni učinak matice unesenju jaja znači zapravo veliki broj pčela radilica, koje će doneti veliku količinu meda. Uticaj amitraza na sparivanje matica DRAGAN RADANOVIĆ Autor teksta Urednik sajta Mi smo najčitaniji pčelarski sajt u regionu -Brojač pregleda Reklamirajte svoje proizvode na sajtu PRITISNI I KONTAKTIRAJ NAS Sajt je počeo sa radom 2016 god i najčitaniji je pčelarski sajt u regionu. Marketing je način da i dalje postoji sajt i pomaže pčelarstvu . Dragan Radanović-urednik sajta PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Najčitaniji pčelarski sajt Ljubav prema pčelama 1 % Facebook-f Izrada sajta mediatorc design Copyright medpcelarskimagazin ©️ 2016

Uticaj amitraza na sparivanje matica

HONEYBEEKEEPINGMAGAZINE Medpčelarskimagazin/početna Kontakt Košnice Ivanić MEDPCELARSKIMAGAZIN.MVBYTE.COM PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više DRAGAN RADANOVIĆ Uticaj amitraza na sparivanje matica Uticaj amitraza na sparivanje matica Jedan od najvećih izazova s kojima se susreću medonosne pčele širom sveta je Varroa destructor . Grinje varoe sitna su osmonoga bića koja ne samo da napadaju i hrane se odraslim pčelama i medonosnim pčelama u razvoju ( Apis mellifera ), već i prenose smrtonosne viruse. Preveo i obradio D.Radanović Za borbu protiv grinje Varroa , pčelari koriste pesticide ili miticide. Iako to drži grinje na odstojanju, miticidi ipak imaju neželjeni učinak na matice,najviše u njihovim navikama parenja, prema novoj studiji objavljenoj u Annals of Entomological Society of America . Srećom, pčelari mogu preduzeti nekoliko mera predostrožnosti kako bi zaštitili košnice od varoe istovremeno održavajući matice zdravima. „ Napad Varoe najveći je problem u pčelarstvu a ako broj tih grinja u pčelinjem društvu pređe određeni procenat a pčelar ništa ne preduzme,vrlo verovatno da će se pčelinje društvo srušiti i umreti u roku od godinu dana ili možda najviše dve “, kaže koautor studije dr. Juliana Rangel, vanredni profesor entomologije na Texas A&M University u College Station. Većina pčelara drži Varrou na odstojanju koristeći hemikalije za borbu protiv ovog parazita koje se zajednički nazivaju miticidi. „Međutim, tokom proteklih nekoliko godina, mi u našoj laboratoriji, kao i ljudi u drugim laboratorijama, primetili smo da postoje neke smrtonosne, posledice upotrebe ovih hemikalija na same medonosne pčele koje zapravo želimo zaštititi,“ ona kaze. Problem parenja Većina kolonija medonosnih pčela u Sjedinjenim Državama izložene su primenjenim miticidima amitraz, coumaphos i tau-fluvalinat. Košnice su takođe često izložene agrohemikalijama, s kojima se pčele susreću na pašama. Ovi i drugi lipofilni pesticidi vezuju se za matricu pčelinjeg voska, kontaminirajući pčele u razvoju. Istražili smo utiče li pčelinji vosak u kojem ima miticida i pesticida i na kojem se uzgajaju matice na na reproduktivno zdravlje uparenih matica. Istraživače, koje je predvodila doktorandica Elizabeth Walsh (sada je diplomirala), posebno je zanimalo koliko se trutova pari s pojedinom maticom. Kod medonosnih pčela matica se pari s više trutova tokom niza letova parenja koji se događaju ubrzo nakon što postane odrasla. Zatim prikupljenu spermu čuva u unutrašnjem spremniku (spermatheca) i koristi je kako bi oplodila svoja jajašca i stvorila nove potomke za koloniju. Da bi utvrdili broj trutova sa kojima se pari matica ( učestalost parenja matice) istraživači su proveli test očinstva. Iznenadili su se kad su otkrili da su matice uzgajane u prisustvu amitraza pokazale „čak 40 posto veću efektivnu učestalost parenja u odnosu na matice bez pesticida i druge matice uzgajane s pesticidima“, kaže Walsh, koja je danas postdoktorska istraživačica u laboratoriji. Povećana učestalost parenja može zvučati kao korist, ali najverovatnije nije, kaže Rangel. „Postoji prosečna učestalost parenja koja je verovatno evolucijski stabilna strategija, što znači da su medonosne pčele razvile ovu standardnu učestalost parenja koja im omogućava da se dobro nose s bolestima, budu produktivne i još uvijek održavaju koheziju kolonija. Ova veća učestalost nije normalna, pa nam govori da je nešto u njihovoj reproduktivnoj fiziologiji verovatno nekako ugroženo „, kaže ona, dodajući:“ Ovo je vrlo zabrinjavajuće jer je amitraz miticid broj 1 koji trenutno koriste pčelari. „ Walsh dodaje: „Ovi rezultati pokazuju važnost ograničavanja upotrebe pesticida za suzbijanje grinja varoe u pčelarstvu , jer vidimo da miticidi koje pčelar primjenjuje mogu negativno utecati na zdravlje matice.“ U ovom istraživanju matice u razvoju smo izložili vosku koji sadrži ili kombinaciju miticida tau- fluvalinata i kumafosa, samo miticid amitraz ili kombinaciju agrokemikalija hlorotalonil i klorpirifos. Nakon što su te matice postale polno zrele, procenili smo njihovu učestalost parenja i održivost spermatozoida uskladištenih u njihovim spermatekama. Razlozi za naš neočekivani rezultat veće učestalosti parenja matica uzgajanih u amitraz-kontaminiranom vosku još uvek nisu poznati. Moguće je da se matice uzgajane u vosku kontaminiranom miticidima pare s više trutova jer su fiziološki ugrožene. Možda matice izložene amitrazu tokom razvoja ne mogu leteti velikom brzinom ili dovoljnom nadmorskom visinom ili su slabovidne ( Liberti i sur. 2019.), što oboje može omogućiti da više trutova uspešno presretne i pari se s tim hendikepiranim matica u poredjenju s maticama uzgajanim u vosku bez pesticida. Alternativno, matice uzgajane u vosku koji sadrži miticide mogu biti fiziološki nesposobne otkriti da su sakupile dovoljno sjmena iz trutova, pa će im zato trebati više parenja sa trutovima. Iako su nepoznati mehanizmi kojima matice regulišu količinu oplodnje, pretpostavlja se da matice koriste protege receptore u svojim jajovodima kako bi pružile negativne povratne stimuluse za daljnje pokušaje parenja, kao što je kod drugih insekata ( Ringo 1996 , Richard et al. 2007). U slučaju amitraza, ovaj miticid može ometati puteve receptora što povećava njihovu učestalost parenja. Saveti za pčelare Na osnovu rezultata ove studije i drugog rada koji su Rangel i njena grupa objavili, ona nudi nekoliko saveta pčelarima : Zaminite saće svake druge godine, jer se mnogi miticidi i agrokemikalije iz poljoprivrede- koje se zadrže u vosku- mogu potencijalno naštetiti medonosnim pčelama. Kada nabavljate vosak , odaberite dobavljače koji ili „ne upotrebljavaju nikakve hemijske tretmane ili barem ne vrlo štetne miticide za suzbijanje varoe “, a koji također filtriraju njihov ponovno korišteni vosak kako bi bio što čišći . Primenite strategije integrisanog upravljanja štetočinama i oprašivačima (IPPM), uključujući redovno merenje nivoa Varroe i, ako je potrebno, primenite preporučenu dozu amitraza ili bilo kojeg drugog hemijskog tretmana ne više od jednom godišnje, ali ga kombinujte s drugim tretmanima Varroe tako da amitraz ostaje efikasan (a grinje ne razvijaju otpor prema njemu). Razgovarajte s lokalnom poljoprivrednom zajednicom o vremenu primene pesticida kao načinu ograničavanja izloženosti košnica agrohemikalijama, od kojih je poznato da mnoge imaju štetne učinke na medonosne pčele. Rangelova grupa planira više studija usredotočenih na uticaj miticida i agrohemikalija na medonosne pčele, a posebno na reproduktivne ženke(matice). https://academic.oup.com/aesa/advance-article/doi/10.1093/aesa/saaa041/5998622 https://medpcelarskimagazin.mvbyte.com/2018/08/03/trutovi-iz-oplodjenih-jajaseksualni-zivot-matice-5deo/ /https://medpcelarskimagazin.mvbyte.com/2018/08/03/dosijeseksualni-zivot-maticeprvi-deo/ https://medpcelarskimagazin.mvbyte.com/2018/08/03/dosijeseksualni-zivot-matice-drugi-deo/ https://medpcelarskimagazin.mvbyte.com/2018/09/24/smanjene-reproduktivne-sposobnosti-trutovaseksualni-zivot-matice-6-deo/ DRAGAN RADANOVIĆ Autor teksta Urednik sajta Mi smo najčitaniji pčelarski sajt u regionu -Brojač pregleda Reklamirajte svoje proizvode na sajtu PRITISNI I KONTAKTIRAJ NAS Sajt je počeo sa radom 2016 god i najčitaniji je pčelarski sajt u regionu. Marketing je način da i dalje postoji sajt i pomaže pčelarstvu .

PRIPREMA PCČLINJIH DRUSTAVA ZA PAŠE NA BRDSKO PLANINSKOM PODRUČJU

SAMIR OMEROVIĆ-PRIPREMA PČELINJIH DRUSTAVA ZA PAŠE NA BRDSKO PLANINSKOM PODRUČJU

HONEYBEEKEEPINGMAGAZINE Medpčelarskimagazin/početna Kontakt Košnice Ivanić MEDPCELARSKIMAGAZIN.MVBYTE.COM PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više SAMIR OMEROVIĆ PRIPREMA PČELINJIH DRUŠTAVA ZA PREDSTOJEĆU ŠUMSKU RAZVOJNU I VOĆNU PAŠU NA BRDSKO PLANINSKOM PODRUČJU PRIPREMA PČELINJIH DRUŠTAVA ZA PREDSTOJEĆU ŠUMSKU RAZVOJNU I VOĆNU PAŠU Nakon prethodnog izrazito hladnog i nepovoljnog vremena tokom zadnje dvije trecine marta mjeseca i dolaskom toplijih dana pcele ulaze o novu fazu proljetnog razvoja . Obicno za brdskoplaninska podrucja ovo je period kada se treba uraditi prvi proljetni pregled pcelinjih zajednica . U tom pregledu iako je potrebno zabiljeziti opce stanje svake zajednice ne treba ni previse tumbati drustvo . Jos uvijek su pcelinja drustva prilicno ranjiva i onu veliku energiju koju ulazu u zagrijavanje gnijezda ne treba olako trositi .PIŠE SAMIR OMEROVIĆDrugim rijecima MORAMO nastojati da taj pregled zavrsimo u sto kracem vremenu . Da bi to postigli treba odabrati najtopliji dio suncanog dana bez nekog jakog i hladnog vjetra , spremiti opremu , teku i olovku i sa pozitivnom energijom krenuti u pcelinjak . Kosnicu otvoriti bez puno dima , laganim podizanjem poklopca , odmah zabiljeziti stanje pokrivenosti ulica i broja okvira sa pcelama . Izvaditi poslednji ram sa lijeve ili desne strane , snimiti stanje hrane na njemu i staviti ga na stranu pored kosnice .Zatim laganim primicanjem slijedeceg okvira i izvlacenjem do pola , ne dalje ,jer nema potrebe sbimiti stanje na njemu hrane , pcela , eventualno legla . Cim dospijemo do prvog okvira sa leglom , preci na suprotnu stranu i izvrsiti pregled do prvog krajnjeg okvira sa leglom sa druge strane . Nema potrebe za kopanjem i vadjenjem svakog okvira iz kosnice kompletno . Na ovaj nacin vec sticemo kompletnu sliku stanja pcelinjeg drustva . Znamo koliko ima hrane , koliko ima legla , u kakvom je stanju leglo , ima li sumnji na neke bolesti .. u samom pregledu vazno je da snimite ukupan broj i narocito snimite pokrivenost okvira i hranom i leglom . Jer sada je situacija da su rijetki okviri gdje je sve med ili sve leglo . Znaci morate u glavi odmah malo racunati . Tri okvira na kojima su 1/3 med a 2/3 leglo u sustini znaci da imamo jedan puni okvir meda i dva puna okvira legla . Takodjer je bitno i da li je vecina legla zatvoreno ili otvoreno leglo . Obzirom da su nam ovo vazne stvari za dalje operacije u razvoju tokom samog pregleda moramo odmah steci sliku o brojnosti , stanju hrane , stanju legla i narocito mogucnostima daljeg razvoja . Ukoliko unutar kosnice kada sve sagledamo imamo bar 8 ulica pcela, minimum 4 puna okvira hrane , 4 puna okvira legla i ako je vecina tog legla zatvoreno leglo onda se radi o odlicnim drustvima za brdskoplaninske uslove pcelarenja .Takvim drustvima odmah mozemo uraditi i malo prosirenje plodista dodavanjem po jednog praznog okvira do krajnjeg okvira sa leglom sa toplije strane kosnice . Izrazito jakim drustvima moze se dodati i sa obije strane legla . Istovremeno spustamo neki okvir sa hranom u donji korpus i time izazivamo automatsku stimulaciju razvoja . Sada vec pred pojavu dzanarike , mrtve koorive , itd i povecan unos nektara napravili smo odlican prostor da pcele krenu u intenzivniji razvoj u horizintalnom smislu . Cilj nam je da uz dobre uslove u kosnici, sve veci broj pcela koje ce izaci u narednih desetak dana , zato je mjera zat. leglo – da pcele osvoje leglom u potpunosti citavo plodiste . Nakon ovako odradjenog PPP i izvrsenog prosirenja plodista narednih desetak do 15 dana treba podstaci dalji razvoj prihranom , kako ko vec praktikuje ali bez preterivanja . Slijedeca operacija je eventualno jos jedno prosirenje ili za jaca drustva mozda cak i rotacija plodisnih nastavaka . Ona obicno nastupa sa cvjetanjem divlje tresnje , kruske itd .. I poslednja koja obicno nastupa u jeku vocne pase sa jabukom i u kojoj dolazi do transformacije drustva u tri tijela ..ali otom potom dok stigne jsbuka , kod nas brdjana to je krajem aprila mjeseca . FOTOGRAFIJE I GRAFIKONI S. OMEROVIĆ SAMIR OMEROVIĆ Autor teksta Pčelar praktičar sa iskustvom od 20 tak godina u Hadzićima (BiH) . Inače sam dip.ing.šumarstva. Bavim se uzgojem matica i istraživanjima medonosnog i ljekovitog bilja . Aktivni sam predavač po temama: Život i razvoj pčela i medonosnog bilja brdskoplaninskih područja. ProIzvodim alkoholne tinkture kas 81 , nozevoj Mi smo najčitaniji pčelarski sajt u regionu -Brojač pregleda Reklamirajte svoje proizvode na sajtu PRITISNI I KONTAKTIRAJ NAS Sajt je počeo sa radom 2016 god i najčitaniji je pčelarski sajt u regionu. Marketing je način da i dalje postoji sajt i pomaže pčelarstvu . Dragan Radanović-urednik sajta PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Najčitaniji pčelarski sajt Ljubav prema pčelama 1 % Facebook-f Izrada sajta mediatorc design Copyright medpcelarskimagazin ©️ 2016

Medpcelarskimagazin/Honey Beekeeping magazine

L.Rajčić MATIČNJACI TIHE SMENE ILI ROJEVNI MATIČNJACI

HONEYBEEKEEPINGMAGAZINE Medpčelarskimagazin/početna Kontakt Košnice Ivanić MEDPCELARSKIMAGAZIN.MVBYTE.COM PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Bee Culture – July, 2005 by Walt Wright Matičnjaci tihe smene ili rojevni matičnjaci Matičnjaci tihe smene ili rojevni matičnjaci Preveo i obradio Lazar Rajčić-IN MEMORIAM 1961-2020 Volt Rajt (Walt Wright) je rođen u Bartonsvilu (Burtonsville) država Merilend (Maryland), gde je proveo i svoje detinjsvo. Bartonsvil je mestašce na periferiji Baltimora i nalazi se na istoj geografskoj širini, ali na drugoj strani Apalačkih planina, kao pčelinjaci na kojima su svojevremeno pčelarili Dadan i Langstrot. On sada živi na periferiji glavnog grada Sjedinjenih Američkih Država Vašingtonu DC a pčelinjak mu je u Tenesiju. Po obrazovanju elektoničar koji je svoju karijeru započeo u američkoj vojsci na održavanju radarskih sistema a kasnije se početkom šezdesetih prebacio u NASA tim gde je radio na razvoju raketnih sistema Saturn V i Šatl programu.Pčelarstvom se krenuo baviti početkom devedesetih iz hobija nakon u svojim pedesetim godinama. Na neki način je iskoristio svoje tehničko obrazovanje i usresredio se na rešavanje suštinskog problema u pčelarstvu rojenju. Njegovi pogledi na pčelarske tehnike se često kose sa dobro utvrđenim normama koje su etablirane u pčelarskoj literaturi.Tokom vikenda koliko mi je slobodno vreme dozvoljavalo sam iščitao par tekstova koje je Volt Rajt objavio u Američkom pčelarskom žurnalu (American Bee Jurnal) i Pčelarskom svetu (Bee Culture). Engleski jezik kojim se ovaj Amerikanac služi nije lak za prevođenje. Ja ću pokušati da prevedem par tekstova o pčelarskoj tehnici koju on primenjuje na svom pčelinjaku. Usled velike zauzetosti na poslu to će uzeti malo više vremena ali bolje ikada nego nikada. LAZAR RAJČIĆ U literaturi nema puno detaljnih uputstava za tačnu determinaciju između matičnjaka tihe smene i rojevih matičnjaka. Ovaj tekst će opisati neka zapažanja koja bi trebala pomoći u tome. Genetska različitost društava ima veliku prednost kada je opstanak u pitanju ali genetska različitost znači i to da sva društva ne rade nijednu stvar na isti način. Najbolje što možemo napraviti je da opišemo kako većina društava sprovodi tihu smenu. To je ono o čemu želim da pišem i što nećete naći u postojećoj popularnoj pčelarskoj literaturi. Na samom početku u ovom uvodu želeo bih naglasiti da je rojenje- zamena matice na regularnoj osnovi. Tiha smena je rezervna varijanta koja nije tako dobro kontrolisana. Mi gledamo na tihu smenu kao slabu sponu u procesu opsatanka pčelinje vrste u celini.Svi detalji će biti pojašnjeni u par sledećih rečenica.Većina društava nema matičnjake (MT) tokom zimskog perioda (Volt u ovom slučaju koristi jedan neobičan tehnički izraz strukture za uzgoj matica). Svi postojeći matičnjaci se ruše tokom jeseni i vosak od kojih su oni bili izgrađeni se čuva u blizini gnezda. Društvo kasnije iskoristi taj vosak tokom razvojnog perioda krajem zime. Na jednoj strani od tog voska se grade trutovske ćelije a na drugoj matičnjaci (MT). Ukoliko je neki matičnjak ostavljen tokom zime on je najverovatnije bio pozicioniran u nekom zaturenom delu plodišta.Prvi matičnjaci koji budu građeni su namenjeni tihoj smeni. Matica u zimskom periodu nije aktivna neko vreme i kad dođe početak razvojnog perioda nju pčele prozovu da krene sa polaganjem jaja u velikom broju. Ona tad treba da oslabi a matičnjaci su unapred pripremljeni sa ciljem mesta uzgoja i zamene. U ovoj diskusiji ove rane matičnjake nazvaćemo sigurnosnim čaurama. Moja preferenca je da ih zovem osnovicama ali jedan poznati pčelarski stručnjak me je oštro iskritikovao zbog toga što sam napravio razliku između čaure i osnovice. On je tvrdio da matičnjaci su ili čaure ili osnovice. Njemu nije bilo važno to što čaure imaju bočne zidove. Kompromisno ove osnovice mi ćemo nadalje zvati sigurnosnim čaurama.Pre nego što krenemo sa opisom ovih matičnjaka mi ćemo opisati proces tihe smene.Kada budete razumeli proces imaćete bolju ideju o lokaciji ovih matičnjaka.Društvo koje odluči da njihova matica ne ispunjava sve neophodne kriterijume za obavljanje svih svojih dužnosti brzo i neodložno kreće sa tihom smenom. Nakon izgradnje matičnjaka stara matica je završila sa svojom ulogom. Društvo se neće dalje mnogo mešati u sam tok događanja ukoliko stara matica ne odluči da se reši konkurencije, tada je društvo pokušava razdvojiti od matičnjaka tihe smene. Ako ona nastavi i ne odustane od svoje namere, pčelama ne preostaje ništa drugo nego da je se reše. Pčele bi uvek radije htele da stara matica nastavi sa polaganjem jaja sve dok se njena ćerka ne vrati sa svadbenog leta sparena i sama krene sa polaganjem jaja. U literaturi se to naziva efektivna tiha smena ali takvi slučajevi su retki. U većini slučajeva se javlja prekid legla prouzrokovan tihom smenom. Ukoliko se stara matica ne ponaša neprijateljski prema svojim naslednicama do vremena kada se izleže i oplodi nova matica, taj prekid je kratak. Ali često ti periodi prekida legla se rastegnu i do jednog meseca. Ne izgleda da stara matica vidi veliku opasnost u tihoj smeni ali često bivaju eliminisane jako ranom tokom ovog procesa.Ukoliko je prekid legla relativno kratak usporenje u razvoju populacije je neprimetno. Nova matica polaže jaja većom brzinom od stare u nastojanju da je sustigne na neki način. Ukoliko je prekid duži i kad je plodište prazno tad pred njom stoji veliki posao. Ponekad mlada matica je u ogromnoj žurbi i ne stigne da postavi jaje tačno u položaj kakav treba da bude na dnu ćelije, već su jaja poređana u svim mogućim položajima.U literaturu obično piše da su matičnjaci tihe smene postavljeni u centru gnezda. Ta tvrdnja nije podkrepljena činjenicama mada ima takvih slučajeva ali ne prdstavljaju neku normu. Pčele se bore za svoj opstanak podosta vremena. Da izbegnu ranu eliminaciju stare matice, sigurnosne čaure su obično locirane van uobičajenih puteva po kojima matica hodi unutar plodišta. Sigurnosne čaure i matičnjaci tihe smene ukoliko su neophodne, su locirane na ivičnim oblastima legla. Jedno od omiljenih mesta je iznad rama sa polenom koji se nalazi tik van gnezda. Ram sa polenom se po prilici stvari nalazi u zoni koju pčele greju a matica ga ne posećuje tokom njenih kružnih putanja dok polaže jaja, jer nema na njemu šta da radi.Mi smo ih

H.Zlatić Zamena matica

HONEYBEEKEEPINGMAGAZINE Medpčelarskimagazin/početna Kontakt Košnice Ivanić MEDPCELARSKIMAGAZIN.MVBYTE.COM PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više hamid zlatić Zamena matica Zamena matica PIŠE HAMID ZLATIĆ Ponekad teška srca i sa dosta tuge zamijenim po neku maticu. Žao mi, duša me boli,ne mijenjam ja maticu što je stara istrošena ili oštećena. Zamijenim je zato što ne zadovoljava kriterije moga načina pčelarstva. Prvo što radim to je njeno praćenje,koliko je njena zajednica agresivna,rojevi nagon,prinosi,sklonost grabeži,dali ima pčela u njenoj zajednici sa žutim prstenom na abdomenu. Ostale osobine za mene su manje bitne od ovih prvobitno pobrojanih.Zaboli me duša kada vidim ramove zaležene od kraja do kraja a kraljica prelijepa kao sa slike a po nekad u njenoj zajednici primijetim neku pčelu sa žutim prstenom na abdomenu. Žao mi je ubiti a moram na drugi način ne može se doći do čiste autohtone rase. Onda naiđem na kraljicu čija zajednica ima meda za bar polovinu više nego neka do nje,ali ljuta ko’zeher.Volim da su mi komšije rahat,ja se opremim kada radim sa njima,tu su rukavice,pčelarski šešir sa bluzom,moj komšija nije pčelar. Da,moj komšija je baštovan,stočar,ratar,kaže ubiše ove tvoje pčele i da nisu tvoje sve bi bilo drugačije. Ne volim da smetam ljudima,niti da im stvaram bilhuzur,stavljam sebe u njihovu situaciju i kažem sebi red je napraviti izmjenu. A matica ko’princeza samo što ne govori. Daleko sam ja od svoje domovine,al srcem sam vezan za nju,volim ljude i životinje ali su mi pčele nekako posebne. One hoće da se njihov gazda češće navrati da ih obiđe otvori,proširi im stanište,doda neku osnovu itd. Od kako ukidoše konjske trke kod nas po selima na našim vašerima,sad mi galopiramo. Stalno smo u trku u galopu,a opet ništa ne stižemo. I onda se poneka zajednica bogme i zaroji,oslabi,otanja kako to naši vole kazati. Šta drugo raditi nego joj zamijeniti kraljicu,vjerujte mi ništa njoj ne fali niti njenoj zajednici,i tako teška srca ali odlučim da je zamijenim.Zamjena matice često je i osuda na smrtnu kaznu.Doživotna kazna ne postoji u pčelarstvu,kada su matice (kraljice) u pitanju. Nekom drugom kaznom mislim da nebih postigao željeni cilj,možda i griješim. Pokušaj zamjene matice bez gubitka dodate matice. Prvi način. Po meni najbolje je izvršiti zamjenu matice nekom društvu oduzimanjem svog legla. Svo leglo dodati nekoj zajednici ili zajednicama kod kojih nećemo mijenjati maticu. Dva sahata nakon oduzimanja legla i matice iz te zajednice pčele će shvatiti da su ostale ne samo bez legla nego i bez matice( kraljice). Vrijeme dodavanja matice kod ovakvih zajednica je 2 do 4h nakon oduzimanja matice,stim da je matica u kavezu. Pčele pratilje uvijek treba odstraniti iz kaveza. Pčele pratilje svojim prisustvom u kavezu pojačavaju jačinu feromona dodate matice i samim tim otežavaju njeno udomljavanje.Otvor na kavezu ili otvore,mislim na dva otvora koji osigurava prolaz do tijesta mogu se i odma otvoriti ali je bolje to uraditi nakon 10 do 12h od dodavanja matice u kavezu. Pčele se priviknu na feromon nove matice te je lakše prihvate a manja je i mogućnost da će pčele brzo osloboditi tijesto(pogaču) i doći u kontak sa maticom. Kavez sa maticom nakon otvaranja prolaza do tijesta(pogače)vratiti na isto mjesto gdje je kavez bio prije okačen. Pre brz dolazak do matice od strane pčela može maticu koštati života. Drugi način. Oduzeti maticu iz zajedice(svo leglo ostaviti u zajednici) a nakon tri do četiri sata dodati maticu u kavezu. Iz kaveza treba odstraniti pratilje. Otvor na kavezu koji osigurava i usporava odstranjivanje pogače i otvaranje prolaza do matice treba da je zatvoren. Od 10 do 12h nakon dodavanja matice u kavezu košnicu treba ponovo otvoriti te ukloniti plastični dio koji osigurava pogaču i prolaz do matice. Napomena: najbolja zamjena matica je u periodu unosa nektara. Zajednica ne smije dugo biti bet matice ukoliko ima otvorenog legla. Najkraći vremenski period dodavanja matice zajednici nakon oduzimanja stare matice je 2h. Maticu je poželjno uvijek dodavati u kavezu,na taj način smanjit će mo rizik da matica bude uklupčena i ugušena. Zajednice bez zaliha hrane prihraniti prije dodavanja matice pogotovu ako se radi o agresivnim zajednicama. Vrijeme otvaranja otvora na kavezu može se odgoditi i do 24h od dodavanja matice u kavezu. Dobar znak. Kad otvorimo košnicu radi otvaranja plastičnih dijelova na kavezu,ukoliko primijetimo da pčele sa uzdignutim zadkom lepezaju krilima,one na taj način šire feromon matice koja je u kavezu i stavljaju do znanja da je matica tu i da je njihov opstanak po tom osnovu siguran. Ukoliko vidimo agresivnost pčela koje stvaraju klupko oko kaveza onda ne trebamo oslobađati plastične dijelove na kavezu. U ovom slučaju svo leglo treba pregledati i ustanoviti ima li matičnjaka ako ih ima otvoreno leglo treba svo oduzeti iz ovakve zajednice.Ne budite radoznali nakon što dodate maticu košnicu ne otvarajte par dana. Razmislite o ovome što sam napisao uputite savjet pa i kritiku,dobronamjerna kritika od koristi je čovjeku. Hvala vam😊 Fotografije H.Zlatić hamid zlatić Autor teksta Živim na dvije adrese Rašljani Brčko Dc BiH i Arnoldstein u Austriji. Kako živim tako i pčelarim u Bosni opsužujem preko 80-tak košnica u Austriji je to nešto manje. Pčelarstvom sam se počeo baviti sa 14 godina tačnije 1984 godine. Počeo sam sa DB košnicama a pčelario sam i sa Gerstung,Zander, a trenutno pčelarim sa LR u kombinaciji sa Farrarom. Mi smo najčitaniji pčelarski sajt u regionu -Brojač pregleda Reklamirajte svoje proizvode na sajtu PRITISNI I KONTAKTIRAJ NAS Sajt je počeo sa radom 2016 god i najčitaniji je pčelarski sajt u regionu. Marketing je način da i dalje postoji sajt i pomaže pčelarstvu . Dragan Radanović-urednik sajta PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Najčitaniji pčelarski sajt Ljubav prema pčelama 1 % Facebook-f Izrada sajta mediatorc design Copyright medpcelarskimagazin ©️ 2016

Z.Banovic Pismo pčelarima za April

HONEYBEEKEEPINGMAGAZINE Medpčelarskimagazin/početna Kontakt Košnice Ivanić MEDPCELARSKIMAGAZIN.MVBYTE.COM PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Zoran Banović Pismo pčelarima za April Pismo pčelarima za April Mesec April Pise Z.Banovic Mesec kada svaki prosecan pcelar razmislja i vaze sta i kako ce da sprema drustva za najvazniju pasu sezone, za cvetanje bagrema. Ovaj tekst je posvecen mladim kolegama koji jos „lutaju“ i traze sebe i svoju tehniku pcelarenja.Ove godine imali smo idealnu zimu i vreme u periodu smena generacija (dugo i kratkozivuce pcele). Kisni period koji je pri kraju je presekao i usporio razvoj pcelinjih drustava. Od reakcije pcelara je zavisila „steta“ koja je nastala. Odgovorni i vise verzirani pcelari su drustvima dali dodatnu prihranu da bi ublazili nedostak unosa nektara iz prirode. Sad sve one price o stetnosti secera, pogaca i sirupa padaju u vodu. Istina je jednostavna, moralo se pomoci i intervenisati. Cesto se ovih dana vide slike izbacenih trutovskih larvi na poletaljkama. Siguran znak manjka hrane u kosnicama. Mozemo polemisati o cemu se radi ako su drustva dobila prihranu a doslo je do ove pojave. Cim prvi dan dozvoli, pogledajte krajnje ramove na vasim radnim drustvima. Bicete neprijatno iznenadjeni. Hrana se „istopila“ bukvalno je nema. Nestali su i oni ramovi sa svezom pergom na koju su se kolege zalile kao opasnost za blokadu. Veliki problem imaju i kolege koje su se zaigrale sa SO. Sa celim nastavcima SO. Ako su matice mlade, zalegale su nemilice u sveze izvucena saca koje su pune kosnice mlade pcele lepo izvlacile. Lepi dani su pred nama i doslo je vreme za rotaciju plodista na poziciju 1. I to su neke kolege vec odavno uradile. Mislim da ne treba zuriti sa tom radnjom, sve dok moze da se kontrolise broj i povrsina zalezenih ramova. 8 do pola zalezenih ramova ima manje legla nego 6 kompletno zalezenih. Mozda negde intervenisati sa 1 ili 2 SO. Drugi razlog zasto ne zurim sa time je laksi pregled i rad sa pcelama dok je plodiste ispod zbega. Nakon rotacije pocinjemo sa prevesavanjem zatvorenog legla u T2. Tako povlacimo i mladu pcelu da greje leglo i ubrzavamo naseljavane drugog nastavka (T2).Posto je lose vreme iza nas, dolazimo do perioda same pripreme. Odlucivanja kojim nacinom cemo uci sa drustvima u bagrem. Pisem o LR kosnicama jer radim sa njima. Broj metoda nije mali a njihove varijacije su beskrajne. Svako vremenom razvija neki svoj licni sistem i to smatram da je ok. Nemamo svi iste pasne ni klimatske uslove. Uradicu sad nezahvalnu stvar pa sve metode podeliti na 4 neke osnovne grupe. 1. Ne diram nista, one najbolje znaju2.Rad bez MR3.Derzonov metod4.Peletov metod Za LR kosnice mislim da su svi ostali nacini samo nadogradnja na ova cetiri.Od ova 4 nacina radio sam sa svima sem sa prvim. Nisam niti veliki, niti od struke priznati pcelar ali dosao sam do nekog zakljucka da za moje uslove najbolje rezultate daje Peletov sistem. Sama struka vrlo uspesno demantuje samu sebe sa podacima „za“ i „protiv“ pojedinih metoda pa svima nama ostaje samo da sami izvucemo zakljucke, sta i na koji nacin raditi. Sam Djerzon je posao od osnovne ideje povecanja medisnog prostora na ustrb plodisnog. Ne vidim potrebu za time u svetu LR kosnica. Dodavanjem nastavaka u korpus taj se problem resava sa lakocom.Naicicete na podatke da oduzimanje matice usmerava rad drustva na unos nektra. Ali, isto tako naicicete na podatke da to oduzimanje,umanjuje radni elan PD. Dalje cemo naici na podatke da prestanak pojave mladog legla dodatno smanjuje radni elan. Da to osporavanje svega ostane dosledno ima autora koji kazu da PD bez matice posle pocetnog povecanog unosa u drugoj polovini pase pada sa radnim raspolozenjem. Bagrem daleko vise daje nektra u drugoj polovini pase. Posle svega ovoga ostaje nam samo da razvijemo neki svoj nacin, pod sistem ili kombinaciju dva metoda. Prednost sam dao Peletu i ukratko ga radim ovako.Na drugoj polovini cvetanja gradskog bagrema u donje telo stavljam ram sa maticom, pored dva rama mladog legla, dva rama izvucenog saca ( pisem o sirenju od centra ka krajevima. Znaci po 1 ram na svaku stranu) pa 2 rama SO. 3 preostala rama sami odredite na osnovu onoga cime raspolazete. Na to telo (T1) stavljam maticnu resteku(MR). Na poziciju T2 stavljam medisni nastavak u koga prebacim zrelo zatvoreno leglo. Na to dodajem jos jednu MR i gore na T3 ide nastavak sa mladim leglom. (Ovaj dodatak MR2 Pelet nije opisao ali se koristi na mnogim pcelinjacima.)Neko ce reci da je malo mesta za med. Kakvi su prinosi neka samo napune taj jedan nastavak na T2, mislim da ce vecina biti zadovoljna. (ja prezadovoljan). Posle 5-6 dana pogledajte T3. Bice maticnjaka u njemu. Zatvorene pokidajte. Nakon jos 5- 6 dana ponovo prekontrolisite T3, odaberite jedan maticnjak i njega ostavite a ostale uklonite. Tada dodajem umesto MR2,podnjacu i okrecem leto suprotno od glavnog (180°) naravno da ce uvazene kolege osporiti kvalitet maticnjaka ali ja verujem da su pocetkom meseca maja PD programirana za razmnozavanje (rojenje) i da tada maksimalno dobro neguju maticnjake.Raspored novih drustava ovako dobijenih je na vama. Da li cete T3 odneti na drugi kraj pcelinjaka i ( obavezna prihrana) ili cete radna drustva premestiti a T3 postaviti dole i okrenuti leta u smeru u kome su bila leta RD da prihvate izletnicu i tako ih ojacate…izbor je vas Fotografije Z.Banovic Hvala Zoranu za tekst! Dragi prijatelji, pčelarke i pčelari, sa zadovoljstvom Vam predstavljamo prvu knjigu, autora, doc. dr Gorana Mirjanića, pod nazivom „Ishrana pčela“. 😊🐝📖👌 Cijena knjige je 15 KM i možete je naručiti porukom u inbox ili kupiti direktno u našoj radnji u Gradišci. 📦👍 Knjiga je ispunjena praktičnim savjetima i tajnama uspješne ishrane pčela. Nauka, struka i iskustvo u službi očuvanja pčelinjih društava. 🔝 Cena za Srbiju je 990 din+postanski troskovi! Za naružbe iz Srbije, možete se obratiti našem distributeru: (posaljite poruku preko messenger-a na ovoj stranici)https://www.facebook.com/medpcelarskimagazin/Ili posaljite poruku preko sajta(dugme kontakt)medpcelarskimagazin.mvbyte.comili direktno na mail:medpcelarskimagazin@yahoo.com Vaša Košnica Gradiška! ☺️🐝 Zoran Banović Autor teksta Pcelarim sa LR kosnicama. Iz Backe Palanke sam. Pcelinjak je

Jurica Manestar Moja tehnika rada sa FR kosnicom

HONEYBEEKEEPINGMAGAZINE Medpčelarskimagazin/početna Kontakt Košnice Ivanić MEDPCELARSKIMAGAZIN.MVBYTE.COM PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Jurica Manestar Moj nacin rada sa FR kosnicom!-Premijera teksta! Moj nacin pcelarenja sa Fr kosnicom Farar košnica – budućnost pčelarstva?? Kompletna tehnika rada sa FR U doba kada više ne postoje klasična godišnja doba, kada zimi budu temperature na kopnuoko 15-20 C, kada neke zime napada i 2 metra snjega ili kada ljeta gore na 35-40 C,neminovno se postavlja pitanje kako se pčelari mogu prilagoditi svemu tome. Pomalo dolazi novo vrijeme u pčelarstvu koje se manifestira generacijskom promjenom pčelara, promjenomtehnika modernog pčelarenja, promjenom tretiranja pčela ali i neminovno promjenom tipakošnice. Piše Jurica Manestar Kada gledamo kroz povijest, tip košnice se kontinuirano mjenjao od kamenih, prekopanjeva, pa pletara, do današnjih “modernih košnica” koje uglavnom najčešće predstavljaju DB, LR te Farar košnice. DB košnica zbog svoje veličine i nepraktičnosti pomalo odlazi iz pčelarstva, pogotovo onog profesionalnog. Veći dio svijeta upotrebljava danas LR košnicu, u nekim svojim lokalniminačicama. LR košnica se pokazala kao dobar kompromis težine rada, te zbog svoje asimetričnosti(dužina nije jednaka širini) pruža mogućnost hobi i profesionalnim pčelarima da manipulacijomnastavcima I okvirima ubrzavaju razvoj pčele u odnosu na prirodni tok razvoja. Kako je nastala Farar košnica 30tih godina prošlog stoljeća, američki profesor entomologije C.L Farrar uvidio je glavnu manu klasične DB 12 košnice i prepolovio je DB12 nastavak na dva nastavka visine 17 cm. Novo nastala košnica je imala 12 malih okvira u jednom nastavku. U moderrno doba FR se smanjio na 10, pa čak i 8 okvira, zbog spoznaje da pčele ipak bolje djeluju po vertikali. Danas je FR u LR gabaritima. Najveća mana DB12 nastavka prema Farrar-u, bila je nemogućnost manipulacije plodištem košnice. Kod DB-a smo mogli u proljeće jedino čekati da se pčele same razviju. Nismo moglimanipulacijom nastavcima plodišta (DB samo jedan nastavak u plodištu) utjecati na brži razvojpčele. Isto tako problem rojenja kod DB košnice je bio teško rješiv, dok se kod FR jednostavnim prebacivanjem nastavka, plodište “destabiliziralo” za rojenje ili preveniralo rotacijama nastavaka u plodištu. FR plodište ima oko 95.000 ćelija i time je oko 35% veće odLR plodišta, šta odmah asocira na problem rojenja kod LR-a. Isto tako Farrar je osmislio sada moguće dvomatičarenje. Otkrio je da jedno dvomatično društvo daje prosječno 30-50% više meda nego dva posebna društva, sa istim brojem pčela. Naravno takva konfiguracija košnice bila je moguća samo sa plitkim nastavcima tipa FR.Danas FR košnica dobiva na popularnosti sve više. Razlozi leže u mnogim prednostima košnice niskog nastavka koja ima dvodjelno plodište. U današnje vrijeme klimatskih promjena, imati košnicu u više manjih dijelova predstavlja prednost, jednako kao i smanjenje rizika kod nesigurnih prirodnih paša. Sve više profesionalnih pčelara prelazi na FR košnice zbog njenih evidentnih prednosti. U Europi postoje danas profesionalni pčelari sa po 9000 FR košnica.Industrijske paše još uvijek više koriste LR košnice zbog velikog dnevnog prinosa, mada se FRpokazao još boljim zbog lakšeg kontroliranja rojenja i mogućnosti skupljanja sortnog meda.Odnos LR i FR je 6 FR nastavaka = 4 LR nastavka (35% razlike) Prednosti FR košniceEvo liste nekih prednosti FR košnice:– manja težina nastavka (sa medom oko 20kg)– rad sa nastavcima– ozbiljno smanjeno i kontrolirano rojenje !!!– lakše, bolje i suše zazimljavanje. Nema smrtnog prostora jer je u sredini klupka– bolji toplotni režim u zimi i u proljeće kod manipulacija podišta- 3 nastavka– osjetno brži proljetni razvoj zbog mogućnosti manipulacije plodištem– manji okviri pa nema razbijanja u vrcalici, mogućnost samoizvlačenja saća bez SO – univerzalnost nastavka za potrebe oplodnjaka ili nukleusa– lakše proširivanje košnice za cijeli nastavak SO (6,6 LR okvira)– NEMA POTREBE TRAŽENJA MATICE- dovoljno je zadimiti nastavak da matica pređe– lagana izmjena matice ili formiranja novog društva– brže poklapanje meda– pogodniji okviri za med u saću– nije nužno ožičavati okvire zbog male visine– mali medni vjenci pa med ide u medište,umjesto u plodište– svaka manipulacija je PUNO MANJI stres zajednici– više nastavaka = više mogućnosti i kombinacija– ekstremno brzo širenje pčelinjaka– veća mogućnost skupljanja sortnog meda.– svi nastavci su jednaki pa nema potrebe za polunastavcima u medištu i različitim okvirima. Evo jedne moje jednostavne tehnike rada sa FR košnicom. Kako FR košnica pruža nebrojnoraznih kombinacija zavisno od onoga šta nam treba, teško je odrediti se za jednu tehniku. Uželji da napravim tehniku koja bi trebala zadovoljiti potrebe svakog prosječnog pčelara, smislio sam hibridnu i jednostavnu tkz MSM (matica-satna osnova-med) tehniku rada sa FR. Ovom tehnikom možemo dobiti u sezoni barem 10 izvučenih novih SO, novu maticu ili novo društvo, te veću količinu meda,,,a ujedno riješiti rojenje i uzimljavanje. Priznat ćete da je slično teško ilinikako izvedivo na LR ili DB košnici radeći samo sa nastavcima. Ova tehnika upotrebljiva jehobi i profi pčelarima. Pokušat ću tehniku objasniti kroz njene faze koristeći se univerzalnimterminskim planom paša… Objašnjenje po fazama..1. fazaZimi držimo zajednice na 3 nastavka zbog riješavanja problema vlage u košnici. Volumenkošnice je veći pa nema toliko vlage u košnici. Klupko je OBAVEZNO pozicionirano u 3. i 2. nastavku, a ponegdje dira 1. nastavak. Slabija društva znaju prezimiti samo u 3. nastavku pase to korigira u ranoproljećnom izjednačavanju tj spajanju društava. 2. fazaObavezno izjednačavanje društava nastavcima radi pozicioniranja klupka u 2. i 3. nastavku.Nastavak 1. postaje novo medište i ujedno se odmah stavlja matična rešetka bez leta na nastavak 3, koji je sad na poziciji 2. Kreće i prva horizontalna rotacija ne bi li im se med stavio iznad leta te time isprovociralo seljenje meda po košnici, te samim time veća aktivnost matice.Nakon toga ne treba ništa dirati dok pčele ne napune plodište pčelama, medom i peludom. Po želji se može prihranjivati radi ubrzanja razvoja. Na kraju tog perioda moguće su i vertikalne rotacije ako ima puno pčela u košnici, nebi li se zbunilo pčelu glede rojenja. 3. fazaU prvim većim pašama kada imamo u dva nastavka plodišta puna pčela (9 do 14 okvira ZL),odvajamo gornji nastavak plodišta sa svim fazama legla, ali bez matice. Dobro zadimeći taj nastavak otjerali smo maticu u donji nastavak plodišta. Taj nastavak stavljamo na vrh kosnice a u sredini ostaju potrebita medišta. Time

Hamid Zlatic Dvomatično pčelarenje i Apiekonomija

HONEYBEEKEEPINGMAGAZINE Medpčelarskimagazin/početna Kontakt Košnice Ivanić MEDPCELARSKIMAGAZIN.MVBYTE.COM PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Hamid Zlatic Dvomatično pčelarenje i Apiekonomija PREMIJERA TEKSTA Dvomatično pčelarenje i Apiekonomija Navest ću neka svoja iskustva u dvomatičnom pčelarenju. Dvomatično pčelarenje i nije baš pravi izraz za ovaj način pčelarenja ali među narodom ovaj izraz se ustalio tako da ću se i ja koristiti ovim terminom. Pise Hamid Zlatic Ovdje se ne želim baviti tehnikom dvomatičnog pčelarenja. Iz razloga što bi takav tekst zahtijevao ogroman prostor i za tako nešto trebalo bi napisati omanju knjigu. Objasniti tehniku dvomatičnog pčelarenja bio bi problem ovim putem. Iz razloga složenosti ove tehnike rada kao i poznavanja opreme u korištenju u dvomatičnom pčelarstvu,a bila bi potrebna i dodatna ilustracija ili neki video. Svi oni koji se odluče baviti dvomatičnim pčelarstvom,trebaju prvo početi sa manjim brojem košnica i tek nakon obuke sa manjim brojem košnica trebali bi shodno svome stečenom iskustvu i svojim mogućnostima vršiti povećanje dvomatičnih zajednica na svome pčelinjaku. Pčelareva očekivanja.Pčelar čim vidi njemu nešto primamljivo on odmah pomisli na bolje prinose,bolju isplativost u radu sa pčelama a ne računajući na poteškoće na koje bi mogao naići tokom primjene neke nove tehnike rada na svom pčelinjaku. Svi oni koji imaju povećan strah u radu sa velikom brojnošću pčela morali bi dobro razmisliti da li na svom pčelinjaku žele imati baš dvomatične zajednice. Kod rada sa dvomatičnim zajednicama pčelar često mora prilikom pregleda skinuti sa Snelgrove daske gornju zajednicu,pčele naviknute da lete u pravcu gdje je bila baš ta gornja zajednica lete oko pčelara i padaju po njemu i tako stvaraju dodatni stres kod pčelara. Kod mnogih pčelara pa i onih iskusnih često dolazi do panike kada mu oko glave leti roj pčela koje traže svoju matičnu zajednicu. Panika kod pčelara utječe na pčelara tako da pčelaru smanji ili uspori dinamiku u pregledu pčelinjih zajednica,pčelaru se smanji i moć opažanja,a ubodi pčela u svom tom strahu mogu izazvati trajne posledice na psihu pčelara,tako da pčelar dobije dodatni strah od pčela. Za rad sa dvomatičnim zajednicama trebaju fizički jaki pčelari,preporuka je da u radu sa dvomatičnim zajednicama učestvuju dva pčelara,razlog je jasan fizički napor bit će podijeljen a i pregledanje pčelinjih zajednica bit će mnogo brže kada su dva pčelara u akciji. Snelgrova daska. Za pčelarenje udvojenim zajednicama ili dvjema zajednicama pod istim krovom pčelaru je potrebna Snelgrova daska. Preko SD izravnavaju se mirisi dveju pčelinjih zajednica a također se vrši i oduzimanje pčela izletnica gornje zajednice u korist zajedničkog medišta. Snelgrova daska na sredini ima zamrežen otvor kroz koji se izravnavaju mirisi dveju zajednica. Ista ta daska fizički razdvaja dvije zajednice tako da pčele donje i gornje zajednice nemaju nikakav kontakt jedne sa drugima osim onda kada im to pčelar omogući preko fara oduzimajući pčele izletnice. Originalne SD imaju na sebi tri leta i tri fara. Svakim zatvaranjem leta otvara se far ispod zatvorenog leta. Kada se zatvori leto a otvori far potrebno je otvoriti sledeće leto na SD kako bi obezbijedili pčelama izletnicama nesmetano općenje sa prirodom. Kada bi pčelar zatvorio leto a otvorio far bez otvaranja sledećeg leta gornja zajednica bi ostala blokirana i tako bi došlo do gušenja kompletne zajednice. Zato pčelar mora voditi računa kod svakog zatvaranja leta potrebno je otvoriti drugo leto na SD tako ujedno promijeni i orjentaciju pčela izletnica. Kod SD kao na ovoj slici gdje se na prednjoj strani nalazi dva leta i dva fara u neposrednoj blizini,prilikom zatvaranja leta i otvaranjem fara potrebno je otvoriti leto na zadnjem dijelu košnice kako se pčele zbog blizine leta na prednjoj strani privučene feromonom svoje matice ne bi ponovo vraćala u gornju zajednicu.SD se može koristiti više namjenski,kod sprečavanja rojevnog nagona,formiranja pomoćnih zajednica,razrojavanja,spajanje zajednica, držanjem više zajednica pod jednim krovom i dr. Česti nedostaci SD su mala leta,far,kod uskih i malih leta može doći do pregrijavanja gornje zajednice ili zajednica tokom ljetnih visokih dnevnih temperatura.Kod uskog fara često dolazi do gužve pčela koje ulaze u zajedničko medište. Ja sam modifikovao SD pa sam od SD napravio i poklopnu dasku. Okrugli otvor na SD je zamrežen pokretnom mrežom koja se po potrebi može pomijerati u stranu. Okrugli otvor gdje je bila mrežica može se zatvoriti drvenim čepom i tako da SD ima svojstvo poklopne daske debljine 20mm. Po potrebi okrugli drveni čep se može ukloniti a na gornji dio SD može se dodati pčelinja pogača,a preko pogače može ići pvc folija koja zadržava vlagu tako da pčele mogu lakše razlagati pogaču. Ista ta SD i njen okrugli otvor prilagođeni su plastičnoj hranilici od 5 lit. Moja modifikovana SD ima tri otvora na različitim stranama za ulaz i izlaz pčela,L profilnim limom na jednom ulazu ja mijenjam smijer kretanja pčela a zbog udaljenosti tih otvora koji se nalaze na različitim stranama omogućavaju da se pčele nikada ne vraćaju gornjoj zajednici privučene feromonom svoje matice. Dužina otvora na mojoj modifikovanoj SD je 10 cm a visina 8 mm, drveni dio na kome se otvor nalazi može se u potpunosti ukloniti kako bi se omogućila pravilna ventilacija gornje zajednice i nesmetan prolaz bez gužve pčelama,stim da L profilni lim ostaje na svom mjestu i u potpunosti obavlja svoju funkciju,zatvara leto ili far.Smatram kako svaki pčelar na svom pčelinjaku treba imati SD i shodno svojoj maštovitosti i znanju u pčelarstvu iskoristi je za svoje potrebe. Duboke podnice. Kod dvomatičnog pčelarstva duboke podnice igraju jako veliku ulogu u prihrani pčela. Kada je košnica kompletirana sa dvije zajednice pod istim krovom prihrana donje zajednice tečnom hranom je otežana. Postavljanjem hranilice na donju zajednicu Snelgrova daska gubi svoju svrhu,ram hranilica može se isto koristiti u svrhu prihrane ali ona stvara fizičko opterećenje pčelaru. Tako da je duboka podnica sa posudom od 5 ili 6 lit idealna za prihranu donje zajednice. Duboka podnica se može koristiti i kod jednomatičnih zajednica a idealna je za proizvodnju čistog voska i u velikom mijenja ram građevnjak. Opisat ću kako dobiti čisti vosak mada nisam uslikao moju duboku podnicu koja to obezbjeđuje. Kada pčele u proljeće krenu sa gradnjom

matica

Share this: