Varenje kod pčela i poremećaji varenja

Spec. DVM Snežana Milosavljević Varenje kod pčela i poremećaji varenja

HONEYBEEKEEPINGMAGAZINE Medpčelarskimagazin/početna Kontakt Košnice Ivanić MEDPCELARSKIMAGAZIN.MVBYTE.COM PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Snežana Milosavljević Varenje kod pčela i poremećaji varenja Pise Snežana Milosavljevic- Varenje kod pčela i poremećaji varenja- Varenje hrane je proces razlaganja hranljivih materija unetih u organizam do oblika koji mogu biti usvojeni i iskorišćeni u energetske i gradivne svrhe.Najzastupljeniji ugljeni hidrat u nektaru – saharoza, razlaže se do fruktoze i glukoze a proteini iz polena i perge do amino kiselina. U odnosu na med, pri varenju polena dobija se značajno više nesvarenih ostataka, što se objašnjava značajnim prisustvom celuloze.Nasuprot polenu, perga se bolje vari, jer je pčele pre skladištenja podvrgavaju delimičnoj obradi. Kućne pčele najpre razmekšavaju doneta polenova zrnca mandibulama. Nakon toga, polen se sabija u ćelije saća, i dodaje mu se med, nakon čega kreće mlečno kisela fermentacija.Sistem organa za varenje pčela je jedan od sistema koji nam pomaže da bolje razumemo funkcionisalje pčela i pčelinje zajednice .Varenje hrane ima i svoje poremećaje što utiče na zravlje pčele a time i na pčelinje proizvode.Podsetimo se osnovnih delova i funkcionisanja sistema za varenje!!!Organi za varenje pčela sastoje se iz: usnog aparata,prednjeg(ždrelo,jednjak,medni mehur-voljka), srednjeg i zadnjeg creva(tanko i pravo crevo).  Sistem organa za varenje pčela počinje rilicom koju čine donje vilice i donja usna. Rilica ima važnu ulogu pri uzimanju tečne hrane. Ždrelo na kraju ima izvodne kanale za proizvodnju mleča i pljuvačnih žlezda. Suženi kraj jednjaka prelazi u ždrelo a ono u voljku. Voljka se nalazi na početku trbušnog segmenta, i jako je naborana, odnosno, može da se proširi i primi oko 50 mm3 tečnosti, odnosno nektara koje pčele sakupljaju i prenose u košnicu, dok je pri mirovanju pčele u košnici zapremina svega 14 mm3.  Prerada (invertovanje) saharoze poreklom iz nektara počinje još u voljci.Voljka je povezana sa srednjim crevom preko međucreva, koje reguliše prolazak hrane, neophodne za zadovoljenje potreba same pčele. Srednje crevo ima najvažniju ulogu u varenju.Dužina u radilice je 10-12 mm, u matice 13 mm i u truta 19 mm. U srednje crevo se izlučuje više enzima neophodnih za varenje hrane . Zapremina kod mladih pčela je 23 mm3, a kod izletnica 8-9 mm3.Usled smanjenja zapremine srednjeg creva, u trbušnom delu se oslobađa mesto za uvećanje mednog želuca (voljke) u kojoj će se sabirati nektar i prenositi do košnice. Voljka je vezana se srednjim crevom posebnim aparatom –proventrikulisom koji ima jak mišićni sloj i ne dozvoljava mešanje hrane iz sredljeg creva sa sadržajem voljke. Na srednje crevo se nastavlja zadnje crevo, koje se sastoji iz tankog creva i rektalnog creva u kome se sabira izmet u dugom periodu zimskog mirovanja- Na granici srednjeg i tankog creva nalazi se ušće Malpigijevih cevčica.Ima ih oko 100 do 150.Luče sadržaj u creva i pomažu varenje i razmenu materija i tako imaju ulogu koju imaju bubrezi kod nas i povećavaju koncentraciju izmeta. Rektalno crevo je takođe naborano, pa se njegova zapremina može povećati 3-4 puta, odnosno može primiti 45-50 mg izmeta.To je jako važno u zimskim mesecima, kada pčele duže vreme ne mogu izlaziti iz košnice zbog niskih temperatura. Da nam je u košnicama kvalitetan med je veoma vazno!Poremećaji u varenju mogu nastati iz više razloga :spoljašnjih faktora ,unutrašnjih faktora i pogrešne apitehnike-pčelara.Svi razlozi dovode do poremećaja varenja,pomenućemo neke poremećaje bez obzira na uzroke nihovog nastajanja. -Pojava svetložutog izmeta kod paratifusa ,čiji uzročnik je prirodni stanovnik sistema za varenje pčela.-Opstipacija creva mladih pčela zbog poremećaja dinamičke ravnoteže hranljivih materija .-Kod zimskih pčela zadržavanje nesvarenih delova hrane u rektumu zbog poremećene fermentacije a tako nastaje povoljna sredina za razmnožavanje kvasaca,i dolazi do delovanja toksina .-Smrt usled toksemije-delovanja produkata metabolizma ,nastaje i kod Aspergiloze. -Crne pčele su posledica virusnog oboljenja koji u voljci koja je ispunjena tečnošću usled poremećenog varenja.Rektum je ispunjen svetlom vodenastom masom.-Proliv kod obolelih od nozeme ,takođe je metabolički poremećaj kod koga se promene dešavaju na nivou ćelija sistema za varenje(meronti-razvojni oblici N.cerana) u srednjem cravu i Malpigijevim cevčicama.Nozemoza može biti mešana infekcija sa amebnom bolesti.Poremećaji u varenju nastaju i prilikom trovanja pčela bilo polenom,pesticidom,dimom i drugim hemijskim sredstvima.Sve poremećaje varenja a samim tim i mogućnosti gubitka pčelinjih zajednica možemo smanjiti pravilnom apitehnikom . Kada imamo problem radimo klinički pregled a zatim uzorkovanje i slanje na dijagnostiku. Pritisak po stomaku pčele-klinički pregled !Kako je poremećaje varenja teško odvojiti od nekih bolesti i sastavni su deo istih retko ih posmatramo izolovano već u sklopu bolesti.Konstatacija je sledeća . Pčele uzimljavati isključivo sa kvalitetnim i lako svarljivim medom. Svu medljiku ukloniti iz košnice jer je teško svarljiva, istu sačuvati za prolećni brzi razvoj. Med iz plodišnog dela ne dirati jer isti ima i do 30% više proteinske hrane u sebi od meda iz medišnog dela. Nedostatak (manjak) meda nadoknaditi šećernim sirupom drugom polovinom jula dok ima unosa polena iz prirode.ZaključakPcelar je taj koji će svojom apitehnikom uticati na uspešno prezimljavanje svojih pčela. Zahvaljujemo se Snezani na odlicnom tekstu i S.Jevticu na pomoci! Pogledajte odlican video o anatomiji pcela! Snežana Milosavljević Autor teksta Spec. DVM Snežana Milosavljevic,zivi u Pozarevcu.Strucni predavac i veliki strucnjak veterinarske teorije i prakse. Mi smo najčitaniji pčelarski sajt u regionu -Brojač pregleda Reklamirajte svoje proizvode na sajtu PRITISNI I KONTAKTIRAJ NAS Pet godine od postojanja sajta (2016 god)- i preko 233.456  poseta sajtu,doslo je vreme za korak napred.Novi dizajn,koncept…Uveli smo i marketing (jedini nacin da i dalje postojimo) Dragan Radanovic-urednik sajta PRIJATELJI SAJTA Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Pritisni i saznaj više Najčitaniji pčelarski sajt Ljubav prema pčelama 1 % Facebook-f Izrada sajta mediatorc design Copyright medpcelarskimagazin ©️ 2016